Φάκελος Αφγανιστάν: Ταλιμπάν, MARCA και βιασμοί στο… όνομα της “στρογγυλής θεάς”!
Με έναν -και πλέον- μήνα να έχει περάσει από τα γεγονότα της Καμπούλ, κατά τα οποία οι Ταλιμπάν ολοκλήρωσαν την κατάληψη του Αφγανιστάν (15/8/2021), το giornalista.gr, στον απόηχο τον γεγονότων, αναλύει από μια πιο… αθλητική σκοπιά τα τεκταινόμενα.
Δεν χρειάστηκε πολύ. Μόνο μία εβδομάδα! Για την ακρίβεια, πήρε λιγότερο από μία εβδομάδα στους Ταλιμπάν, για να ελέγξουν το Αφγανιστάν, με τον επίσημο στρατό της χώρας να παραδίδεται… Δεν ήταν λίγες οι φορές, κατά τις οποίες μεγάλες πρωτεύουσες επαρχιών καταλαμβάνονταν χωρίς να πέσει ούτε σφαίρα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι Ταλιμπάν είχαν θέσει τις βάσεις για τη νίκη τους καιρό πριν…
Τι σχέση μπορεί να έχουν όλα αυτά, με τον αθλητισμό και ειδικότερα το ποδόσφαιρο και τον αθλητικό Τύπο, θα το διαπιστώσετε στη συνέχεια.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή!
Στις 15 Αυγούστου του 2021 οι Ταλιμπάν καταλαμβάνουν την πρωτεύουσα του Αφγανιστάν, Καμπούλ, σχηματίζοντας προσωρινή κυβέρνηση. Ο στόχος τους είχε επιτευχθεί! Οι αντάρτες καλλιεργούσαν σχέσεις, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, με χαμηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη, στρατιωτικούς αξιωματούχους καθώς και με φυλάρχους, ώστε να ανακαταλάβουν τη χώρα που διοικούσαν από το 1996 έως το 2001. Όταν το έργο τους ολοκληρώθηκε (Κυριακή, 15/8/2021), Αμερικάνικα και Γερμανικά αεροπλάνα και ελικόπτερα στάλθηκαν στην Καμπούλ για να επισπεύσουν την εκκένωση. Μοναδική “βαλβίδα αποσυμπίεσης” το αεροδρόμιο της πόλης όπου χιλιάδες Αφγανοί, αλλά και χιλιάδες πολίτες των χωρών του ΝΑΤΟ σε κατάσταση απελπισίας και σε κλίμα οδύνης επιχειρούσαν απεγνωσμένα να διαφύγουν, από την “κόλαση”…
Ένα λουλούδι για τον Ζάκι
Είσαι 19 ετών. Νέος, με όνειρα και φιλοδοξίες. Με ταλέντο και θέληση. Να πετύχεις, να γίνεις διάσημος, να δοξαστείς. Σου αρέσει το ποδόσφαιρο και παίζεις στην Εθνική ομάδα νέων της χώρας σου. Και ξαφνικά… ΤΕΛΟΣ! Αυτή είναι η ιστορία της (σύντομης) -και αυτό είναι πολύ θλιβερό- ζωής του Ζάκι Ανουάρι, ενός 19χρονου ποδοσφαιριστή από το Αφγανιστάν, ο οποίος επιχείρησε -ανεπιτυχώς- να αποδράσει από τη χώρα του για να σωθεί. Ο διεθνής με την Εθνική Αφγανιστάν Νέων, Ζάκι, τη Δευτέρα 16 Αυγούστου, σε μία απέλπιδα προσπάθεια, σκαρφάλωσε στην οροφή ενός αμερικανικού στρατιωτικού αεροπλάνου (τύπου C-17), το οποίο βρισκόταν στο αεροδρόμιο “Χάμιντ Καρζάι” και ήταν έτοιμο προς απογείωση. Ο θάνατος, τον οποίον επέφερε η πτώση του από το αεροπλάνο, ήταν ακαριαίος.
Ένα νέο παιδί με όραμα και ελπίδα “έφυγε”, βυθίζοντας στην θλίψη τον Αραβικό κόσμο, με τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης των Αραβικών χωρών να κατακλύζονται από μηνύματα συμπαράστασης προς την οικογένεια και τους οικείους του.
Υπόδειγμα πραγματικής και ανυπότακτης δημοσιογραφίας
Σε περιόδους κρίσεων και αναταραχών ο ρόλος των φορέων και των έχοντων δημόσιο λόγο είναι μείζων. Σε περιπτώσεις, όπως η ανακατάληψη του Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν, που αποτελούν ζητήματα της διεθνούς κοινότητας, καθώς επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό συμφέροντα και διακρατικές σχέσεις, η στάση των ΜΜΕ συμβάλλει τα μέγιστα στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης.
Όταν η MARCA, η ισπανική αθλητική εφημερίδα που μπαίνει καθημερινά σε 2,5 εκατομμύρια σπίτια, εκδίδεται έχοντας αποτυπωμένη στο πρωτοσέλιδό της μία γυναίκα με μαντήλα που παίζει ποδόσφαιρο συνοδευόμενη από την φράση: “Τι θα συμβεί σε αυτές;”, αντιλαμβάνεται κανείς για ποιόν λόγο θεωρείται μία από τις κορυφαίες φυλλάδες σε παγκόσμιο επίπεδο. Την Τρίτη 17 Αυγούστου η φωτογραφία ενός κοριτσιού να κλωτσά την “στρογγυλή θεά”, η οποία στη συγκεκριμένη περίπτωση, αποτελεί κάτι περισσότερο από μία δερμάτινη σφαίρα, από μία απλή μπάλα μετατρέπεται σε ένα σύμβολο ελευθερίας, έκανε τον γύρο του κόσμου και αποτέλεσε το μέσο ώστε να ανοίξει ο δημόσιος διάλογος σχετικά με το δυσοίωνο μέλλον στο οποίο πρόκειται να περιέλθουν οι γυναίκες του Αφγανιστάν.
Ένα πρωτοσέλιδο-επιλογή του αρχισυντάκτη Χουάν Ιγκνάσιο Γκαγιάρντο, το οποίο θίγει το ζήτημα της εφαρμογής του νόμου της Σαρία, τον οποίον επαναφέρουν οι Ταλιμπάν και σύμφωνα με αυτόν, όλα τα δικαιώματα των γυναικών παύουν να έχουν υπόσταση. Μέσα σε αυτά φυσικά είναι και ο αθλητισμός…
“Αντίπαλες” με την τρομοκρατία σε έναν αγώνα άνισο
Μέχρι το 2001, τον Δεκέμβριο του οποίου οι Ταλιμπάν εκδιώχθηκαν βίαια από την εξουσία μετά από πολεμική σύρραξη με τους αμερικάνους, οι αθλητικές δραστηριότητες αποτελούσαν ένα αντικείμενο ενασχόλησης αυστηρώς ακατάλληλο για γυναίκες. Πολύ λίγες προσπάθησαν να αθληθούν και κατέληξαν δολοφονημένες από τους Ταλιμπάν! Για παράδειγμα η πολύ απλή και καθημερινή -για εμάς, τους “Δυτικούς”- δραστηριότητα της ποδηλασίας, κόστισε τη ζωή σε μία γυναίκα!
Την δεκαετία που μας πέρασε, οι γυναίκες της χώρας, απαλλαγμένες από την παρουσία των Ταλιμπάν, άρχισαν να ασχολούνται με τον αθλητισμό. Για τον λόγο αυτό αποτέλεσαν σύμβολα αλλαγής και ανεξαρτησίας, τόσο σε τοπικό επίπεδο (Κεντρική Ασία), όσο και σε παγκόσμιο. Σύμφωνα με στοιχεία της Γενικής Διεύθυνσης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Αφγανιστάν, από τα 3.662 μέλη των εθνικών ομάδων σε Ολυμπιακά και μη Ολυμπιακά αγωνίσματα, τα 752 ήταν γυναίκες. Διόλου άσχημο για μία χώρα που για μία 5ετία (1996-2001) βρισκόταν υποδουλωμένη στους Ταλιμπάν, μέσα σε λίγα μόλις χρόνια να έχεις στους κόλπους των εθνικών τις ομάδων 21% γυναίκες.
Βέβαια, τα φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας και σεξισμού πότε δεν έπαψαν να υφίστανται στην Κεντρική Ασία και δη στο Αφγανιστάν. Στα μεγάλα αστικά κέντρα όπως η Καμπούλ και η Χεράτ, οι γυναίκες τα τελευταία χρόνια άρχισαν να γίνονται μέλη των τοπικών ομάδων, πήγαιναν στα γυμναστήρια και δημιουργούσαν ομάδες με τις οποίες γυμνάζονταν…
Όπως -δυστυχώς- αναμενόταν οι απειλές, αλλά και οι επιθέσεις, που δεν αποτελούσαν σπάνιο φαινόμενο, αποθάρρυναν και τρόμαζαν τις γυναίκες και τις οικογένειές τους με αποτέλεσμα πολλές φορές να βρίσκονται υπό πίεση και άγχος και γι’ αυτό τον λόγο να διακόπτουν την ενασχόλησή τους με τον αθλητισμό.
Δεν ήταν λίγες οι φορές κατά τις οποίες αυτοί που ήταν ενάντια στο να αθλούνται οι γυναίκες, έστελναν μηνύματα στους προπονητές και τους υπεύθυνους των ομάδων απειλώντας τους με επιθέσεις αυτοκτονίας!
Η “επανάσταση” του ’18
Μία από τις σημαντικότερες στιγμές της επανάστασης των γυναικών του Αφγανιστάν κόντρα στην αντίληψη και τους ανθρώπους που τις ήθελαν μακριά από τον αθλητισμό ήρθε το 2018. Η γυναικεία ποδοσφαιρική ομάδα του Αφγανιστάν κατηγόρησε τον τότε πρόεδρο, μερικούς προπονητές, καθώς και άλλα μέλη του τεχνικού επιτελείου, για βιασμό και σεξουαλική παρενόχληση.
Οι παίκτριες μοιράστηκαν τις ιστορίες τους με τη διεθνή κοινότητα, καταθέτοντας ανώνυμα από φόβο για πιθανά αντίποινα απέναντι σε αυτές και τις οικογένειες τους. Οι καταθέσεις τους είχαν… φρικιαστικό περιεχόμενο!
Σύμφωνα με την Guardian μία από τις παίκτριες κατέθεσε πως ο πρόεδρος επιχείρησε να τη φιλήσει στο λαιμό και το στόμα. Αυτή έτρεξε. Για την αποφυγή της αυτή, “κατηγορήθηκε” ότι ήταν λεσβία και αποβλήθηκε από την Εθνική Ομάδα!
Όπως αναφέρει μία άλλη κατάθεση, όταν μία αθλήτρια πήγε κάποτε στο γραφείο του Προέδρου της Ομοσπονδίας, Κεραμουντίν Καρίμ, ώστε να ζητήσει χρηματική επιχορήγηση για κάποιο ταξίδι, αυτός την οδήγησε στο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου κι αφού κλείδωσε την πόρτα “θέλησε να διαπιστώσει εάν η νεαρή κοπέλα ήταν ή δεν ήταν λεσβία”!!! Όταν ήρθε αντιμέτωπος με τη σθεναρή άρνηση της να βγάλει τα ρούχα της, ο Πρόεδρος τη χτύπησε με τη γροθιά του στο πρόσωπο!
Από τα πολλά χτυπήματα η αθλήτρια έχασε τις αισθήσεις τις κι όταν ξύπνησε, τρεμάμενη, διαπίστωσε πως ήταν γυμνή, περιτριγυρισμένη από μία “λίμνη” αίματος που προερχόταν από το στόμα, τη μύτη και τον κόλπο της!
Όταν τον απείλησε πως θα το ανακοινώσει στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, ο Καρίμ έβγαλε το όπλο και το έβαλε στο κεφάλι της, λέγοντας πως θα τινάξει τα μυαλά αυτής και της οικογένειάς της στον αέρα.
Στην κατάθεσή της μία άλλη Αφγανή αθλήτρια, αναφέρει πως δέχτηκε κάποια μέρα ένα τηλεφώνημα από τον Πρόεδρο πριν την προπόνηση για μία συνάντηση. Όταν έφτασε στο σημείο που είχαν δώσει ραντεβού, τον βρήκε γυμνό. Στη θέα του γυμνού Προέδρου η ποδοσφαιριστής το έβαλε στα πόδια, προτού τη βιάσει. Από τότε και για πολύ καιρό ακόμα οι απειλές πως θα της κόψει τη γλώσσα δε σταμάτησαν…
Τέτοιες ιστορίες, όπως είναι αντιληπτό, αποτελούσαν σύνηθες φαινόμενο στο χώρο του γυναικείου αθλητισμού. Η “εξέγερση” των αθλητριών όμως και η τεράστια δημοσιότητα που έλαβαν όλες αυτές οι εφιαλτικές ιστορίες των αθλητριών έφτασαν μέχρι τα δικαστήρια. Οι γυναίκες που βρήκαν το θάρρος και το ψυχικό σθένος να μιλήσουν για αυτά που είχαν περάσει, ακόμα και την περίοδο που οι Ταλιμπάν δεν βρίσκονταν στην εξουσία, βραβεύτηκαν από τη FIFA…
