U.C. SAMPDORIA: Η ένωση της Γενοβας που “επέζησε” του φασιστικού καθεστώτος…

‹›

Η μαύρη σιλουέτα του γενειοφόρου καπετάνιου με τη πίπα, αποτελεί ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα «brand» παγκοσμίως για κάθε ποδοσφαιρόφιλο. Ένα έμβλημα με 40 χρόνια ιστορίας, για μια ομάδα με ρίζες από τα τέλη του 19ου αιώνα, που μπορεί να αποτελεί την «νεότερη» από τα μεγάλα και γνωστά κλαμπ του Καμπιονάτο, αλλά την ακολουθούν υπέροχες ιστορίες πολιτικής, πολέμων και αθλητισμού που την κάνουν ιδιαίτερη, μιας και χάνονται σε μια μακρά διάρκεια 1000 χρόνων!!!

Το «giornalista.gr» φοράει την ιστορική φανέλα των «Blucerchiati» με τις «κοκκινόμαυρες» και «μπλε» ρίγες που από το 1946 παραμένει ίδια και δεν έχει αλλάξει ποτέ (!) και σας παρουσιάζει το «σήμα στην καρδιά» της ξεχωριστής ΣΑΜΠΝΤΟΡΙΑ!!!

O «Άγιος Γεώργιος», οι Γενουάτες πειρατές, ο Ντόρια και η απελευθέρωση της Πάτρας!
Και μόνο σαν γεωγραφική περιοχή (σ.σ. της Λιγουρίας στην Βορειοδυτική Ιταλία), η Σαμπντόρια μπορεί να υπερηφανεύεται για την τεράστια κληρονομιά που κουβαλάει, όντας μια εκ των εκπροσώπων της Γένοβας, ενός σπουδαίου λιμανιού, εκ των σημαντικότερων σε όλη τη Μεσόγειο από την Προρωμαϊκή περίοδο (11ος αι.), που απόλυτα δίκαια έδωσε στην πόλη το όνομα… «La Superba». Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι για αιώνες οι Γενουάτες κυριάρχησαν στα νερά της ευρύτερης περιοχής, μέχρι τη Βόρεια Αφρική. Συμμετείχαν σε όλες τις Σταυροφορίες και οι τράπεζες τους χρηματοδότησαν πολλούς ευρωπαίους μονάρχες. Χαρακτηριστικότερο όλων, το σύμβολο της Γένοβας, ένας ψηλός αρχαίος φάρος (σ.σ. La Lanterna).
Στην πορεία του χρόνου λοιπόν, οι Γενουάτες κυριάρχησαν, υιοθετώντας μάλιστα την σημαία του «Αγ. Γεωργίου», τον κόκκινο σταυρό στο λευκό φόντο (σ.σ. κρατήστε το αυτό), που από το 1906 δημιουργήθηκε σαν σημαία της Γένοβας και αργότερα τον χρησιμοποίησαν οι Άγγλοι, ώστε τα πλοία τους που έμπαιναν στη Μεσόγειο και σε τμήμα της Μαύρης Θάλασσας, ώστε να τύχουν προστασίας από τον Γενοβέζικο στόλο. Μάλιστα ο Άγγλος Μονάρχης πλήρωνε ετήσιο φόρο στον Δόγη της Γένοβας για αυτό το προνόμιο. Λέγεται ότι τα ερείπια γενοβέζικων φρουρίων διατηρούνται ακόμη σε όλες τις ακτές της Μεσογείου, φτάνοντας μέχρι και τον Εύξεινο Πόντο. Οι ταξιδιώτες αναφέρουν ότι όποιος επισκεφθεί την Κριμαία θυμάται για πάντα το γενοβέζικο φρούριο στο Σουδάκ.

Το ιστορικό λιμάνι έπαιξε σπουδαίο ρόλο στην παγκόσμια ιστορία, όντας το πέρασμα όλων των εμπορικών δρόμων προς την Ηπειρωτική Ευρώπη. Από το 1155 που υπέγραψαν την συμφωνία παραχώρησης εμπορικών προνομίων με την Κωνσταντινούπολη, οι Γενουάτες δημιούργησαν συνοικία στην Πόλη και συγκεκριμένα στην περιοχή Γαλατάς–Πέραν και μάλιστα ανέλαβαν σημαντικό κομμάτι της άμυνας της πόλης, με τον γνωστό Γενουάτη στρατιωτικό Ιωάννη Ιουστιανιάνη να έχει βασικό ρόλο στην άλωση το 1453. Αναφερόμαστε στην γενέτειρα του Χριστόφορου Κολόμβου (15ος αι.) και του ναύαρχου Αντρέα Ντόρια (σ.σ. ναι, βεβαίως αναφερόμαστε σε μια από τις ομάδες της συγχώνευσης που πήρε το όνομα της από αυτόν), ο οποίος απελευθέρωσε την Γένοβα το 1528 και στην συνέχεια συμμετείχε στους πολέμους κόντρα στην Οθωμανική αυτοκρατορία, απελευθερώνοντας την Κορώνη και την… Πάτρα το 1532, όταν οι κάτοικοι της δυτικής Πελοποννήσου (από την Πάτρα μέχρι την Κορώνη στα παράλια και τους Μανιάτες) βοήθησαν στην κοινή εκστρατεία Γενοβέζων–Καταλανών κατά των Τούρκων, σε μια από τις πολλές προσπάθειες επανάστασης πριν το 1821.

Ο πρίγκηπας Αντρέα Ντόρια, προς τιμήν του οποίου ιδρύθηκε η ομάδα από την οποία προέκυψε η Σαμπντόρια….

(*) Λανθασμένα αναφέρεται ο Αντρέα Ντόρια στην Ναυμαχία της Ναυπάκτου το 1571μ.Χ. που θεωρείται ως μια από τις σημαντικότερες μάχες τις ιστορίας, αφού εκεί βρέθηκε ο ανιψιός του Τζιοβάνι Αντρέα Ντόρια, 10 χρόνια μετά τον θάνατο του Γενουάτη ναυτικού.

ΓΕΝΟΒΑ: Οι σύλλογοι Γυμναστικής και η συνεχής μάχη των φασιστών του Μουσολίνι για δημιουργία μιας ομάδας σε όλη την… Λιγουρία για αντίβαρο στην Τζένοα!
Συνεχίζοντας την πορεία προς την ίδρυση της «Σαμπ» και μετέπειτα την δημιουργία του σήματος της, κάνουμε ακόμη μια σημαντική στάση στην ιστορία, για να κατανοήσουμε την σπουδαιότητα και την φοβερή διαμάχη μέσα από τον πόλεμο μέχρι το 1946 και την οριστική «γέννηση» της Σαμπντόρια.
Κάπου εδώ πρέπει να σημειώσουμε την ιδιαίτερη σημασία της Γένοβας και ως προς το κομμάτι του ποδοσφαίρου. Όπως όλα τα λιμάνια, ήταν από τις πρώτες περιοχές που δέχτηκαν μετανάστες, ναυτικούς, ταξιδευτές, έτσι οι Άγγλοι που βρέθηκαν εκεί, θέλησαν να μάθουν τους ντόπιους τα αθλήματα του, που ήταν αρχικά το κρίκετ και το ποδόσφαιρο. Έτσι δημιούργησαν στην πόλη την χρονολογικά 1η ομάδα της Ιταλίας, την Τζένοα το 1893.

H Σαμπιερνταρένεσε την σεζόν 1931-32, έχοντας προσθέσει την κόκκινη ρίγα στην εμφάνιση της…

Δύο χρόνια πριν ιδρύεται η Σαμπιερνταρενέσε (6 Ιουνίου 1891). Μια πρωτοβουλία της Μαθητικής Γυμναστικής Ομοσπονδίας (1878) και του Πανεπιστημιακής κοινότητας αμοιβαίας βοήθειας των Εργατών (1851), με πολλούς Ολυμπιονίκες και το ποδοσφαιρικό της τμήμα να εμφανίζεται γύρω στο 1911, με χρώμα το λευκό και μια διαγώνια μαύρη ρίγα που μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο θα γίνει οριζόντια και θα προσθέσει μαζί της και μια κόκκινη. Λίγα χρόνια μετά την «Σαμπ» δημιουργείτε και η ομάδα «Αντρέα Ντόρια» (1895), παίρνοντας το όνομα της από τον πρίγκηπα ναύαρχο Αντρέα Ντόρια που αναφέραμε παραπάνω. Η ομάδα δημιουργήθηκε για τις διοργανώσεις γυμναστικής, αλλά σύντομα οι αθλητές θέλησαν να δοκιμάσουν τις δυνάμεις τους στο ποδόσφαιρο. Χρώματα της το μπλε και το λευκό, που χώριζαν τις εμφανίσεις στην μέση. Το τμήμα δημιουργήθηκε το 1895 χάρις στην δέσμευση του Franz Cali και στις 11 Αυγούστου 1900 η Αντρέα Ντόρια έδωσε την πρώτη της αναμέτρηση. Στις 9 Μαρτίου 1902 η ομάδα έκανε το ντεμπούτο της στο πρωτάθλημα, χάνοντας από την Τζένοα 3-1 και συμμετέχοντας σε αυτά ανελλιπώς μέχρι το 1913.

Η ομάδα της Αντρέα Ντόρια το 1903…

Παγκόσμιος Πόλεμος και… 3 δεκαετίες φασιστικού χειρισμού!
Στα μέσα της δεκαετίας αρχίζει και η προσπάθεια του φασιστικού καθεστώτος να μειώσει την ύπαρξη ομάδων που είχαν αρχίσει να ξεπετιούνται σε όλη την χώρα σαν μανιτάρια και να δημιουργήσει ομάδες σύμβολα κάθε πόλης ξεχωριστά, που θα ήταν εύκολα ελεγχόμενα. Κάπως έτσι το 1927, ο Μουσολίνι διέλυσε την Σαμπιερνταρενέσε και δημιούργησε την «La Dominante» (1927-1930) που όμως δεν έτυχε καμίας αναγνώρισης με αποτέλεσμα να έχει σύντομη ζωή. Όμως το φασιστικό καθεστώς δεν σταμάτησε εκεί. Το 1930 πρόσθεσε και την ομάδα Corniglianese και ονόμασε το νέο μόρφωμα «AC Liguria» θεωρώντας ότι θα μπορέσει να ευρύνει την περιοχή, υπολογίζοντας ότι όλη την Λιγουρία θα ταχθεί στο πλευρό της.

H ομάδα-δημιούργημα των φασιστών (σ.σ. “La Dominante”) σε αναμέτρηση του 1929 με αντίπαλο την Ρόμα…

Μάλιστα για να τύχει καλύτερης τύχης, κατέβηκε στους αγώνες με μια καινούργια κοκκινόμαυρη εμφάνιση με κάθετες ρίγες, παίρνοντας τα χρώματα της Σαμπιερνταρενέσε. Όμως και πάλι δεν ευδοκίμησε. Το 1931 διαλύθηκε και επέτρεψε στις ομάδες να αγωνιστούν ξανά με τα κανονικά τους ονόματα και η 3η προσπάθεια ήρθε το 1937. Πάλι σαν «AC Liguria», βάζοντας στην ένωση και την ομάδα Rivarolese. Αυτή τη φορά η προσπάθεια κράτησε 7 χρόνια μέχρι το τέλος του Β’ Παγκοσμίου το 1944. Το 1945 η Σαμπιερνταρενέσε και η Αντρέα Ντόρια θα αγωνιστούν για τελευταία φορά ξεχωριστά και στις 12 Αυγούστου του 1946, απαλλαγμένοι πια από τον φασιστικό ζυγό, θα ενωθούν για πάντα, δημιουργώντας την ΣΑΜΠΝΤΟΡΙΑ!!!

Το 1962 η Σαμντόρια θα αγωνιστεί στην Ευρώπη και το Κύπελλο Εκθέσεων, όπου στον β’ γύρο θα βρεθεί αντιμέτωπη με την Φερεντσβάρος (1.12.1962)

Ο «Baccicia» και ο… Donald Duck!!!
Από το 1946 και για δεκαετίες, η μπλε εμφάνιση της Σαμπντόρια είχε χαρακτηριστεί από τις «κοκκινόμαυρες» ρίγες της Σαμπιερνταρενέσε και τις μπλε της Αντρέα Ντόρια εξωτερικά, με τις 4 ρίγες να έχουν στο κέντρο μια ασπίδα με τον κόκκινο σταυρό της σημαίας του Αγ. Γεωργίου. Κανένα άλλο σήμα δεν εμφανίστηκε… μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1980, όταν στις σελίδες του «Topolino» (σ.σ. η ιταλική έκδοση του Mickey Mouse), ενός αδειοδοτημένου κόμικ της Disney που ανήκει στην πασίγνωστη «Panini», την εταιρία που έμαθε σε όλους τα αυτοκόλλητα ποδοσφαίρου και όχι μόνο θα είχαμε την… αποκάλυψη (!) Στις σελίδες του, ο Ντόναλντ Ντακ έχει μια συνάντηση με ένα γέροντα, με τον οποίο ακολουθεί ο παρακάτω διάλογος:

– Κι εσύ παππού; Εγγράφηκες;
– Περίεργο! αν και είμαι παππούς, δεν έχω εγγραφεί ποτέ!
– Πολύ χαρακτηριστικός αυτός ο γέρος ψαράς! Θα μπορούσε να είναι το σύμβολο μιας ένωσης!

Με αυτόν τον φοβερό τρόπο έγινε η αποκάλυψη της φιγούρας που έκτοτε κοσμεί την φανέλα της Σαμπντόρια, που επιλέξαμε να αναλύσουμε. Η μαύρη σιλουέτα αποτυπώνει έναν κλασικό Γενοβέζο ψαρά, με γενειάδα, πίπα, καπέλο και μαλλιά στον άνεμο. Αυτή βρίσκετε μέσα σε μια ασπίδα, στην οποία περνούν διαγώνια οι ρίγες των δύο ομάδων που προχώρησαν στην Ένωση, δίνοντας τα χρώματα τους και τα… μισά ονόματα τους για να δημιουργηθεί η «ΣΑΜΠΝΤΟΡΙΑ». Αυτή τη φιγούρα στη διάλεκτο των Γενουατών την ονομάζουν «μπατσίτσα» (baciccia), το οποίο είναι το υποκοριστικό του Τζιοβάνι Μπατίστα ή αλλιώς του Ιωάννη του Βαπτιστή, ο οποίος είναι ένας από τους «ουράνιους» προστάτες της Γένοβας. Το συγκεκριμένο όνομα είναι από τα πιο κοινά της πόλης, που χρησιμοποιούνται σε διάφορες παραλλαγές όπως: Τζιοβάν Μπατίστα, Τζιαμπατίστα, Τζιάμπα και Τζιομπάτα.

(*) Κάποιοι έχουν συνδυάσει -επίσης λανθασμένα- το όνομα του Τζιοβάνι Μπατίστα με τον Τζοβάνι Μπατίστα Περάσο, τον επονομαζόμενο και «Μπαλίλα» (μικρό παιδί), έναν δημοφιλή πατριώτη της Γένοβας του 18ου αιώνα. Η πραγματική του ταυτότητα παραμένει αμφίβολη, αλλά σε αυτόν αναγνωρίζεται ο νεαρός, ο οποίος στις 5 Δεκεμβρίου 1746 ξεκίνησε, στην κεντρική συνοικία της πόλης την Πορτόρια, την λαϊκή εξέγερση ενάντια στις δυνάμεις της Αυτοκρατορίας των Αψβούργων, οι οποίες κατέλαβαν την πόλη στον πόλεμο της αυστριακής διαδοχής, πετώντας μια πέτρα σε έναν αυστριακό αξιωματικό.

Η πορεία του σήματος μέχρι σήμερα…
Αν νομίζετε ότι από το 1980 μέχρι τώρα ο γενοβέζος ψαράς έμεινε στο σήμα της καρδιάς, ετοιμαστείτε για κάτι ακόμη πιο παράξενο από τα συνηθισμένα. Σε αντίθεση με τις περισσότερες ομάδες, το λογότυπο αν και ξεκίνησε στην κλασική θέση της φανέλας στα φιλικά της σεζόν 1980-81, στα επίσημα ματς της Serie B τοποθετήθηκε στα δεξιά του στήθους και στα μέσα της χρονιάς τοποθετήθηκε στο μανίκι, μιας και η εταιρία ένδυσης «NR» χρησιμοποίησε σε όλες τις ομάδες τα αρχικά της αντί του σήματος!
Εκεί θα παρέμενε για 14 χρόνια (!!!), συμπεριλαμβάνοντας σε αυτά τα 7 χρόνια συνεργασίας με την «ΝR», τα 2 πρώτα χρόνια με την «kappa» και τα χρόνια των τίτλων με την «Asics».
Αξίζει να αναφερθεί ότι λόγω των κανονισμών της UEFA για ορισμένο αριθμό σημάτων στην φανέλα των συμμετεχόντων στις Ευρωπαϊκές διοργανώσεις, ο «Baciccia» δεν υπήρξε στις εμφανίσεις των τελικών του Κυπέλλου Κυπελλούχων το 1989 και το 1990, ενώ την σεζόν 1992–1993, στην λευκή εκτός έδρας εμφάνιση, υπήρξε ένα σήμα για το «Σκουντέτο» του 1991, με την οποία η «Σαμπ» ηττήθηκε με 1-0 στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών από την Μπαρτσελόνα στο Γουέμπλεϊ.

O Κούμαν στην παράταση στέλνει με ασύλληπτο φάουλ τη μπάλα στα δίχτυα και η Μπαρτσελόνα στερεί το Κύπελλο Πρωταθλητριών από την “Σαμπ” (20.05.1992 – Γουέμπλει)

Το εντυπωσιακό είναι ότι οι διοικούντες του συλλόγου, κράτησαν για κάποια χρόνια το σήμα στον ώμο, θεωρώντας ότι οι επιτυχίες θα συνεχιστούν και θα κρατήσουν το σήμα του πρωταθλητή στο στήθος ή κάποιου τίτλου. Το 1995-96 στο σήμα προστέθηκε το «U.C. Sampdoria» κάτω από τις ρίγες, σε διαγώνια καλλιγραφική γραφή μέχρι το 2015 (*) που η Ισπανική εταιρία ένδυσης «JOMA» (σ.σ. που διαδέχτηκε την «kappa»), θεώρησε ότι η ασπίδα με την ονομασία δεν εμφανιζόταν πάντα στις φανέλες και έπρεπε ο «Baciccia» να… απελευθερωθεί (!)
Στην εντός έδρας φανέλα του 1996-97 (Asics) είχαμε μόνο την μαύρη σιλουέτα στην θέση της καρδιάς και το 1997–98 σε λευκό αποτύπωμα. Παρέμεινε λευκό και προστέθηκε το «2000» για να εορταστεί το «Millenium» και τελικά το 2000-01 επέστρεψε στο μανίκι, στην κλασική του εκδοχή με την ασπίδα.
Στα τελευταία 20 χρόνια τα τεράστια βήματα στο παγκόσμιο μάρκετινγκ αθλητικής ένδυσης άφησε το στίγμα του στο κομμάτι των εμφανίσεων των Γενοβέζων… H κλασική εμφάνιση παρέμεινε με το έμβλημα στο μανίκι (2001–2002), αλλά από το 2002–2012 (Asics, Kappa) μεταφέρθηκε ξανά στην καρδιά (2013–14) και πάλι πίσω στο μανίκι, στην τελευταία χρονιά της «kappa». To 2015 η Ισπανική «JOMA» έφερε την αλλαγή, βγάζοντας το «U.C. Sampdoria» κάτω από τις ρίγες, ενώ τα τελευταία χρόνια, πρόσφερε στο κοινό τις ΠΙΟ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΕΣ εμφανίσεις της Σαμπντόρια.

Ρετρό με σήμα του 60’ και φόρος τιμής στους ιδρυτές και την… Πάρμα!
Από το 2016-17 η «JOMA» έδειξε ξεκάθαρη διάθεση να ταράξει στα νερά, συνοδεύοντας την κλασική εμφάνιση με εναλλακτικές που έδειξαν και έκαναν την μεγάλη διαφορά, ιδιαίτερα στην 3η επιλογή. Μια άκρως εντυπωσιακή «steel blue» με ένα λογότυπο που είχε κυκλοφορήσει μόνο σε εκδόσεις (εφημερίδες, panini αυτοκόλλητα κ.ο.κ) και ποτέ στις φανέλες ήταν η επιλογή για το 2016-17, με το χρώμα να γίνεται navy–blue (με λεπτομέρειες στα πλάγια) τα επόμενα χρόνια (2017-18-19-20). Από τις σπουδαιότερες καινοτομίες των Ισπανών ήταν περυσινή λευκή εμφάνιση-ρέπλικα προς τιμήν της Σαμπιερνταρενέσε για την συμπλήρωση 130 χρόνων από την ίδρυση της (28/2/2020 – Σαμπντόρια-Αταλάντα 0-2) και μια εμφάνιση-ανταλλαγής με την Πάρμα (!), σε συνεργασία «Errea» και «JOMA», για την αδεφοποίηση των φανατικών οπαδών των δύο ομάδων, που φορέθηκε στο ματς της 5ης Μαρτίου του 2019 (Πάρμα-Σαμπντόρια 3-3).
Φέτος η αλλαγή στην ένδυση, με την «Macron» να αναλαμβάνει τους «Blucerchiati», έφερε την επιστροφή στην κλασική γραμμή (μπλε-λευκή και μαύρη) με τον «Baciccia» στην καρδιά. Χάι-λάιτ, η εμφάνιση ρετρό της Αντρέα Ντόρια (για τα 120 χρόνια του ποδοσφαιρικού τμήματος), χωρισμένη στη μέση με σκούρο μπλε και λευκό και αντίστροφου χρώματος μανίκια. Φορέθηκε στις 6 Δεκεμβρίου του 2020, στο «Λουίτζι Φεράρις» με αντίπαλο τη Μίλαν, που έληξε 1-2…

Το αίτημα για αφαίρεση της πίπας (!)
Για το τέλος σας αφήσαμε μια απίστευτη ιστορία. Το 2009 το αντικαπνιστικό κέντρο της Γένοβας (Centro Italiano Antifumo Antismoking) αιτήθηκε διαμέσου του διευθυντή του από την διοίκηση της «Σαμπ» αν ήταν δυνατό να αφαιρέσει από το σήμα της ομάδας την πίπα γιατί έδινε κακό παράδειγμα (!) στους νέους και προωθούσε το κάπνισμα (!) Ο τότε πρόεδρος του συλλόγου Ρικάρντο Γκαρόνε ευγενικά απάντησε ότι η πίπα δεν μπορεί να αφαιρεθεί μιας και είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα των ναυτικών, ενώ τόνισε ότι η παρουσία της στο σήμα είναι καθαρά διακοσμητική, αφού φαίνεται ξεκάθαρα ότι είναι σβηστή, με αποτέλεσμα να μην προωθεί οποιαδήποτε για κάπνισμα…

Στο ντέρμπι με την Τζένο στις 19.4.2003, στο πέταλο των οργανωμένων, ο “Baccicia” και ο φάρος της πόλης υψώθηκαν απέναντι στους αιώνιους αντιπάλους…

Τα χρόνια περνούν και το ποδόσφαιρο βουλιάζει στην εμπορευματοποίηση των συμβόλων (βλ. Γιουβέντους, Ίντερ κ.ο.κ), την απώλεια της ταυτότητας των συλλόγων και την καρατόμηση των συμβολισμών δεσίματος ανάμεσα σε ομάδα και κόσμο, υποβαθμίζοντας τον «βασιλιά των σπορ», που έχει καθορίσει κατά πολύ την παγκόσμια ιστορία. Σε αυτό τον ζοφερό καιρό, είτε στο σημείο της καρδιάς, είτε στο μπράτσο, ο «Μπαλίλα» θα ξεχωρίζει πάντα και θα παλεύει για την ανεξαρτησία και την αίγλη της Γένοβας, όντας ο μοναδικός άνθρωπος, σε έναν ποδοσφαιρικό κόσμο… γεμάτο Λύκους (Ρόμα), Φίδια (Ίντερ), Αετούς (Λάτσιο, Παλέρμο), Ταύρους (Τορίνο, Γιουβέντους), Γρύπες (Τζένοα), Καρχαρίες (Κροτόνε) και Γαϊδούρια (Κιέβο)…