ΠΟΛΙΤΙΚΗ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

Πελέ: Βασιλιάς ή… πολιτικά άβουλο ον


“Ο άνθρωπος είναι ζῷον πολιτικόν” έγραφε τον 4ο αιώνα προ Χριστού, ο Αριστοτέλης, στο σύγγραμά του “Πολιτικά”. Μία φράση διαχρονική, σχετικά με την οποία έχουν εκφραστεί αμέτρητες απόψεις, προσεγγίσεις και οπτικές. Υπό αυτό το πρίσμα και με τη βοήθεια της ερμηνείας των παραπάνω γραφομένων, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η εξέταση της περίπτωσης της ζωής, των λεγομένων και των πράξεων ενός εκ των κορυφαίων ποδοσφαιριστών -για πολλούς ο κορυφαίος- όλων των εποχών, του Έντσον Αράντες ντο Νασιμέντο, ή απλώς… Πελέ.

Το ταλέντο του δε μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς. Ο Πελέ ήταν one of a kind. Μοναδικός στο είδος του. Πολύ μπροστά από την εποχή του, με μια “ερωτική” σχέση με τα δίχτυα. Όσοι τον έχουν δει να αγωνίζεται κάνουν λόγο για έναν υπεραθλητή, για τον έναν, τον μοναδικό, τον απόλυτο, τον ευφυή, τον πιο ολοκληρωμένο παίκτη όλων των εποχών! Ο Πελέ ήταν όλα αυτά! Έχει σκοράρει 757 φορές στην καριέρα του (δεν προσμετρώνται τα γκολ σε παιχνίδια του στρατού, φιλικά παιχνίδια και οικογενειακά διπλά της Σάντος), έχει αναδειχθεί τρις παγκόσμιος πρωταθλητής με την εθνική Βραζιλίας, ενώ με την Σάντος κατέκτησε 6 φορές το πρωτάθλημα Βραζιλίας και 2 το Κόπα Λιμπερταδόρες! Τόσο η έσω-, αλλά και η εξωαγωνιστική του παρουσία ήταν αυτή που το 1970 τον ανέδειξε το πιο διάσημο “brand” στον κόσμο, πίσω από την Coca Cola. Την Κυριακή, 23 Οκτωβρίου του 2022, ο Πελέ έγινε 82 ετών!

Διάβασε ακόμα: “«Πέπλο»… σκότους: Η ενεργειακή κρίση «χτυπά» το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο!”

Παρά την ακτινοβολία που εξέπεμπε όταν αγωνιζόταν, εκτός των τεσσάρων γραμμών, τα λόγια και κυρίως οι ενέργειές του έχουν προκαλέσει προβληματισμό και έχουν διχάσει ανά τα χρόνια εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Ας εξετάσουμε, λοιπόν, τη ζωή του και ας δούμε τι έχει συμβεί σε αυτήν μακριά από το χορτάρι, τα γεμάτα στάδια και τα αμέτρητα γκολ…

Η εργαλειοποίηση του Πελέ από τη Χούντα του Μέντιτσι

“Αισθάνομαι ευτυχία βλέποντας τη χαρά του λαού μας σ’ αυτήν την ύψιστη μορφή πατριωτισμού. Μπορώ να αναγνωρίσω ότι στην κατάκτηση του Κυπέλλου συνδυάστηκε η καλή αθλητική επίδοση με την αύξηση της πίστης στον αγώνα μας για εθνική ανάπτυξη. Αναγνώρισα επίσης υψηλή νοημοσύνη και γενναιότητα, τεχνικές δυνατότητες και ικανότητα στην ψυχολογική προετοιμασία. Πάνω απ’ όλα οι παίκτες μας νίκησαν γιατί γνώριζαν πως παίζουν για το συλλογικό καλό.”

Δηλώσεις του Εμίλιο Γκαραστάζου Μέντιτσι, “προέδρου”-δικτάτορα της Βραζιλίας από το 1969 έως το 1974, μετά την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1970.

Πριν την έναρξή του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1970, τον Νοέμβριο του 1969, ο Πελέ έφτασε -σύμφωνα με τα στατιστικά της εποχής, τα οποία αργότερα διαψεύστηκαν- τα 1000 γκολ στην καριέρα του. Τότε ήταν που ο δικτάτορας της Βραζιλίας, Μέντιτσι, άδραξε την ευκαιρία, παρασημοφορώντας τον σούπερ σταρ του ποδοσφαίρου στη βραζιλιάνικη πρωτεύουσα. Το δώρο του ήταν ένα ανοικτό αυτοκίνητο, με το οποίο ο Πελέ έκανε τον γύρο της Μπραζίλια! Μερικούς μήνες αργότερα, η “Σελεσάο” επέστρεψε νικήτρια από το Μουντιάλ του Μεξικό, γεγονός που η δικτατορία δε θα μπορούσε να το αφήσει να περάσει ανεκμετάλλευτο. Σύσσωμη η ποδοσφαιρική ομάδα επισκέφθηκε τον Μέντιτσι, ο οποίος έδωσε σε κάθε ποδοσφαιριστή 18.500 δολάρια πριμ. Βέβαια τα χρήματα αυτά ανήκαν στη δημόσια περιουσία και δωρίστηκαν σε μία περίοδο που ο κατώτατος μισθός στη Βραζιλία δεν ξεπερνούσε τα 40 δολάρια το μήνα! Ο δικτάτορας έδωσε, δηλαδή, δώρο σε κάθε ποδοσφαιριστή της εθνικής ομάδας περίπου 462 κατώτατους μισθούς! Για να γίνει ευκολότερα αντιληπτό, αν κάνουμε -αυθαίρετα- την αντιστοιχία με τους παίκτες της ελληνικής εθνικής ομάδας, οι οποίοι κατέκτησαν το ευρωπαϊκό του 2004, τότε οι ποδοσφαιριστές της θα έπρεπε να λάβουν ως πριμ περί τα 300 χιλιάδες ευρώ ο καθένας! Σαν να μην έφθανε αυτό, ο τότε δήμαρχος του Σάο Πάολο χάρισε στους πρωταθλητές κόσμου ολοκαίνουργια αυτοκίνητα -φυσικά- με έξοδα του Δήμου.

Σε όλα αυτά ο Πελέ παρέμεινε αμέτοχος, καθώς γνώριζε πως όποιος τολμούσε να μιλήσει… “καθαιρούνταν”, όπως ο πρώην προπονητής και “αρχιτέκτονας” της Βραζιλίας του ’70, Ζοάο Σαλντάνια, στον οποίο αξίζει ένα ξεχωριστό, αποκλειστικό αφιέρωμα… Όταν δέχεσαι να δειπνήσεις και να φωτογραφηθείς με τους υπαίτιους για πολλά δεινά στη χώρα σου και με τη σιωπή και τη no politica στάση σου, καταπνίγεις τις κραυγές συμπατριωτών σου απ’ τα πιο σκοτεινά και κρύα μπουντρούμια, γίνεσαι συνυπεύθυνος. 

Υπερασπιζόμενος τον εαυτό του σχετικά με την πρόσκληση του Μέντιτσι στο Προεδρικό Μέγαρο, ο Πελέ, στο ντοκιμαντέρ “Pelé” (2021), λέει πως ο πατέρας τού έμαθε να σέβεται τις Αρχές και όταν το προσκαλεί κάποιος στο σπίτι του να πηγαίνει.

“Γνέφεις ευγενικά, χαμογελάς με ευγνωμοσύνη και κρατάς τις απόψεις σου για τον εαυτό σου”, αναφέρει χαρακτηριστικά ο Βραζιλιάνος.

To 2004, o Ρομπέρτο Μέντιτσι, γιος του δικτάτορα, δώρισε Ινστιτούτο Ιστορίας και Γεωγραφίας της Βραζιλίας (Instituto Histórico e Geográfico Brasileiro – IHGB) μέρος του προσωπικού αρχείου του πατέρα του, το οποίο περιλαμβάνει επιστολές του Πελέ από το Μεξικό, όσο βρισκόταν με την εθνική ομάδα εκεί για το Παγκόσμιο Κύπελλο. Μάλιστα, σε αυτές αναφερόταν στην κυβέρνηση του δικτάτορα με τους καλύτερους χαρακτηρισμούς. Επιφανής και αξιότιμη ήταν δύο από τα κοσμητικά επίθετα που χρησιμοποίησε, ενώ στη συνέχεια τον ευχαριστούσε που του έκανε την τιμή να εκπροσωπήσει τη χώρα του και το λαό της. Δηλαδή, όχι μόνο, παρέμεινε σιωπηλός αλλά στις διαπροσωπικές του σχέσεις με μέλη της κυβέρνησης “έπλεκε το… εγκώμιο” του καθεστώτος που προκάλεσε τόσες συμφορές στους συμπατριώτες του… Είναι βέβαιο πως οι περιστάσεις ήταν δύσκολες και το “έδαφος” δεν ήταν πρόσφορο για αντιδράσεις και αυτό θα μπορούσε να δικαιολογήσει τις -τότε- αποφάσεις του. Η μετέπειτα στάση ζωής του, όμως, απέδειξε και συνεχίζει να αποδεικνύει πως την εποχή εκείνη δεν παρέκκλινε από τα ιδανικά του.

Πηγή: ESPN

Μία… κινούμενη διαφήμιση

“Έξω από τα γήπεδα ποτέ δεν χάρισε έστω κι ένα λεπτό από τον χρόνο του και ποτέ δεν έβγαλε έστω κι ένα νόμισμα από το πορτοφόλι του. Αλλά όσοι είχαμε την τύχη να τον δούμε να παίζει δεχθήκαμε δωρεές σπάνιας ομορφιάς (…) στιγμές που μας επιτρέπουν να πιστέψουμε ότι η αθανασία υπάρχει.”

Εδουάρδο Γκαλεάνο,  Ουρουγουανός δημοσιογράφος, λογοτέχνης και συγγραφέας.

 

Είναι γεγονός πως η καριέρα των ποδοσφαιριστών είναι σύντομη. Γι’ αυτόν τον λόγο είναι απαραίτητο να βρουν έναν τρόπο εξοικονόμησης χρημάτων ή μία πηγή εσόδων για τα χρόνια που θα ακολουθήσουν, από την ημέρα που θα “κρεμάσουν τα παπούτσια τους” και μετά. Ο Πελέ, όμως, το έφτασε σε… άλλο επίπεδο! Για να αναφερθούμε αναλυτικά στις διαφημίσεις που έχει πρωταγωνιστήσει, από την αρχή της καριέρας του μέχρι σήμερα, χρειαζόμαστε σελίδες και σελίδες… Ο Βραζιλιάνος σταρ έχει διαφημίσει από το -γνωστό και μη εξαιρετέο- Atari, την Pepsi και τη MasterCard, έως και βιάγκρα! Η ιστορία της τελευταίας διαφήμισης ενέχει ένα μεγάλο μυστικό…

Εγγραφείτε ΤΩΡΑ στο κανάλι του Giornalista στο YouTube, για να μη χάνετε κανένα ΝΕΟ ΒΙΝΤΕΟ!

Το 2002 η -γνωστή σε όλους μας πλέον- εταιρεία Pfizer προσέγγισε τον Πελέ ώστε να διαφημίσει το βιάγκρα, μιας και ο ίδιος λίγο καιρό νωρίτερα είχε δηλώσει σε συνέντευξή του πως αντιμετώπιζε προβλήματα σχετικά με αυτό το θέμα. Τότε ήταν που ξεκίνησε μία παγκόσμια καμπάνια σε συνεργασία με την εταιρεία προς ενημέρωση του κόσμου. Έπειτα από ένα διάστημα ο ίδιος ο Βραζιλιάνος είπε δημόσια πως ουδέποτε αντιμετώπιζε προβλήματα ώστε να χρειαστεί να χρησιμοποιήσει το χάπι, αναιρώντας τον ίδιο του τον εαυτό. Αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, πως αυτό αποτέλεσε ακόμα ένα επικοινωνιακό… τρικ με σκοπό το κέρδος και την αύξηση των πωλήσεων.

Ο Πελέ, μαζί με τον Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ και τον Μάριο Αντρέτι στη διαφήμιση του Atari, το 1981.

Στήριξη στον Σεπ Μπλάτερ…

Όποιος ασχολείται με το χώρο του ποδοσφαίρου και ενημερώνεται διαρκώς για τα αγωνιστικά -και μη- τεκταινόμενα, είναι αδύνατο να μη γνωρίζει για τις κατηγορίες που στο παρελθόν είχαν απαγγελθεί στον επί 17 συναπτά έτη, Πρόεδρο της Διεθνούς Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (Fédération Internationale de Football Association, FIFA), Σεπ Μπλάτερ. Μαζί με τον Μισέλ Πλατινί, έχουν κατηγορηθεί για διαφθορά, εξαιτίας της καταβολής 2 εκατομμυρίων δολαρίων από την Ομοσπονδία στον Γάλλο πρώην αξιοματούχο, το 2011. Τόσο ο Μπλάτερ, όσο και ο Πλατινί έχουν επανειλημμένως αρνηθεί ότι υπέπεσαν σε αδίκημα στο εν λόγω περιστατικό.

Σύμφωνα με δημοσίευμα της Telegraph το 2015, ο Μπλάτερ μετέφερε το προαναφερθέν ποσό σε λογαριασμό της Ένωσης Ευρωπαϊκών Ποδοσφαιρικών Ομοσπονδιών (Union of European Football Associations, UEFA) τον οποίο ήλεγχε ο Πλατινί, προκειμένου ο Γάλλος να αποσυρθεί από την διεκδίκηση του προεδρικού θώκου της FIFA. Παρά το σκάνδαλο ο 86χρονος -πλέον- Μπλάτερ επανεξελέγη για 5η φορά, αλλά παραιτήθηκε λίγο αργότερα. Στις αρχές του Ιουλίου του 2022, το ελβετικό δικαστήριο τους αθώωσε. Αυτό ήταν, όμως, απλά η… “σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι”.

Οι δηλώσεις του άλλοτε Προέδρου της FIFA, ανά τα χρόνια έχουν προκαλέσει ιδιαίτερο προβληματισμό, έως και απέχθεια σε κάποιες περιπτώσεις:

“Ας κάνουμε τις γυναίκες να παίζουν με διαφορετική και πιο γυναικεία ενδυμασία από τους άνδρες, για παράδειγμα με πιο στενά σορτς”

2004 – Σχετικά με τον ρουχισμό των γυναικών που παίζουν ποδόσφαιρο

“Θεωρώ πως πρέπει να απέχουν από κάθε σεξουαλική δραστηριότητα”

2010 – Σχετικά με την απαγόρευση των ομοφυλοφίλων στο Κατάρ, όπου θα διεξαχθεί το Μουντιάλ του 2022

“Αν αυτό είχε συμβεί ας πούμε σε λατινικές χώρες, τότε νομίζω ότι θα είχε χειροκροτηθεί”

2010 – Σχετικά με τις φήμες πως ο αρχηγός της εθνικής Αγγλίας, Τζον Τέρι, διατηρούσε σχέση με την πρώην κοπέλα του συμπαίκτη του, Γουέιν Μπριτζ

“Ήμουν υπέρ της επανεκλογής του Ζεπ Μπλάτερ. Είναι καλύτερο να έχεις ανθρώπους με εμπειρία σε αυτές τις θέσεις. Ήταν τέλεια”

Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του Πελέ, μετά την επανεκλογή του Σεπ Μπλάτερ στην Προεδρία της Ομοσπονδίας. Ο Βραζιλιάνος θρύλος του ποδοσφαίρου τον έχει στηρίξει με δηλώσεις πολλές φορές στο παρελθόν. Ακόμα και μετά τον τεράστιο “κρότο” που προκλήθηκε αφότου ξέσπασε το μεγάλο σκάνδαλο της μεταφοράς εκατομμυρίων, το “Μαύρο Διαμάντι” δήλωσε το απίστευτο, αποποιούμενος των ευθυνών του:

“Ως ποδοσφαιριστής θα ήθελα να δω το ποδόσφαιρο να ενώνει τους ανθρώπους και να σταματά τους πολέμους. Αυτή είναι η θέση μου. Αυτό που συμβαίνει με τη διαφθορά δεν είναι δικό μου πρόβλημα”

Για να μην υπάρξει ουδεμία σύγχυση και παρερμηνεία, τα παραπάνω δήλωσε για τον -τότε- Πρόεδρο της FIFA, Μπλάτερ, ο Πελέ, ο πολιτικός “συνοδοιπόρος” του, αυτός που διατράνωνε όπου στεκόταν και όπου βρισκόταν το πόσο άξιος Πρόεδρος και πόσο γνώστης του ποδοσφαίρου ήταν ο κατηγορούμενος!!!

“Φάκελος” Μουντιάλ 2014 – Βραζιλία

Η μεγάλη ρήξη του λαού της Βραζιλίας με τον ποδοσφαιρικό βασιλιά, με τον ζωντανό θρύλο, Πελέ ήρθε το 2014, ένα έτος κατά το οποίο η χώρα είχε επωμιστεί τη διοργάνωση του Confederations Cup, του Παγκοσμίου Κυπέλλου, καθώς και των Ολυμπιακών Αγώνων. Με τα έξοδα να ανέρχονται σε δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια και τον κόσμο να πεινάει, ήταν απολύτως φυσιολογικό ο λαός να εξεγερθεί και να ζητήσει τη χρηματοδότηση θεμελιωδών “λίθων” της κοινωνίας, όπως η υγεία, η εκπαίδευση και η ασφάλεια, αντιτασσόμενος σε αυτή των διοργανώσεων. Την ίδια στιγμή, ο Πελέ δήλωνε πως το Μουντιάλ δεν ευθύνεται για την οικονομική κατάρρευση της Βραζιλίας και ο κόσμος ήταν… παραπλανημένος.

 “Ειλικρινά ανησύχησα αρκετά κατά τη διάρκεια του Confederations Cup με όλα αυτά τα κινήματα. Το ποδόσφαιρο πάντα έδινε ώθηση στη Βραζιλία και τώρα έχουμε τρεις υπέροχες διοργανώσεις: το Confederations Cup, το Παγκόσμιο Κύπελλο και τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η χώρα θα γεμίσει τουρίστες, θα αποκομίσει τόσα οφέλη και οι ίδιοι οι Βραζιλιάνοι καταστρέφουν ένα τέτοιο… πάρτι. Πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν να αντιληφθούν πως το ποδόσφαιρο δεν έχει καμία σχέση με την πολιτική.”

Αυτό είχε δηλώσει ο Πελέ το 2014,  ο οποίος είτε δεν αντιλαμβανόταν την κρισιμότητα της κατάστασης στην οποία είχε περιέλθει η χώρα του, που βίωνε τον αντίκτυπο τριών μεγάλων διοργανώσεων που είχε αναλάβει να φιλοξενήσει, είτε απλά με τα λόγια του εξυπηρετούσε πολιτικά -και όχι μόνο- συμφέροντα. Είναι αδιανόητο ένας υπεραθλητής με μοναδικές δεξιότητες, που ξεκίνησε από τα κατώτερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα της βραζιλιάνικης κοινωνίας, να… “κλείνει το μάτι” σε αυτούς που επιδιώκουν να διογκώσουν τις κοινωνικές ανισότητες και να στερήσουν από παιδιά που βρίσκονται στην κατάσταση στην οποία κάποτε βρισκόταν και ο ίδιος, ένα καλύτερο μέλλον.

Οι προβλέψεις και το… τουίτερ

Ανέκαθεν τα λεγόμενα του Πελέ διαδραμάτιζαν μείζονα ρόλο στη δημόσια σφαίρα του ποδοσφαιρικού μικρόκοσμου. Τα τελευταία χρόνια, το “Μαύρο Διαμάντι” πέφτει διαρκώς έξω στις όποιες προβλέψεις ή αναλύσεις του, ενώ ακόμα και τα γραφόμενα στις δημοσιεύσεις των προσωπικών του social media αναδεικνύουν μια έπαρση, μια φιλαυτία, η οποία πολλές φορές γίνεται meme από τους χρήστες τους. Κάτι σαν τον Τσακ Νόρις…

Ενδεικτικά παραθέτουμε ορισμένες από αυτές τις περιπτώσεις, οι περισσότερες εκ των οποίων… “μιλούν” από μόνες τους:

Τα δύο προηγούμενα tweets κάνουν εμφανή την εγωκεντρική προσέγγιση των πραγμάτων από τον Πελέ, ενώ τα σχόλια δίνουν και… παίρνουν! Πέρα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο “Βασιλιάς του ποδοσφαίρου” επανέρχεται ανά τακτά διαστήματα στο προσκήνιο με τις δηλώσεις του, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις δε χαίρουν ευρείας αποδοχής. Για παράδειγμα, αναφερόμενος στον Λιονέλ Μέσι έχει πει:

“Πώς μπορείς να συγκρίνεις έναν παίκτη ο οποίος έχει καλές κεφαλιές, σουτάρει με το αριστερό, σουτάρει με το δεξί, με έναν άλλον που σουτάρει μόνο με το ένα πόδι, έχει μία και μόνο ικανότητα και δεν έχει καλές κεφαλιές;”

Όσον αφορά τον συμπατριώτη του, Νεϊμάρ, ενώ στην αρχή ήταν αρκετά καυστικός στα σχόλια του, ισχυριζόμενος πως ασχολείται μόνο με τα μαλλιά του, παρά τη μεγάλη ευθύνη που έχει, με το πέρασμα τον ετών υποστηρίζει πως είναι καλύτερος τόσο από τον Κριστιάνο Ρονάλντο, όσο και από τον Μέσι! Για τις προβλέψεις του δε χρειάζεται να επεκταθούμε, καθώς είναι αρκετοί οι παίκτες τους οποίους έχει αποθεώσει και έχει προλάβει να τους αναδείξει σε μελλοντικούς σταρ, όπως οι: Νι Λάμπτει και Νίκι Μπάρμπι…

Διάβασε ακόμα: Σερ Μπόμπι Τσάρλτον: Ο τελευταίος… «μπέμπης»

Το συμπέρασμα που προκύπτει από την διερεύνηση όλων των παραπάνω πτυχών της ζωής του ποδοσφαιριστή-θρύλου, Πελέ, οι οποίες μπήκαν στο… “μικροσκόπιο” του Giornalista, είναι πως ακόμα και κορυφαίος να είναι κανείς στον τομέα με τον οποίον ασχολείται, η πραγματική ζωή αργά ή γρήγορα φωτίζει ακόμα και τα πιο σκοτεινά και ανεξερεύνητα μέρη του εαυτού μας. Οι πράξεις και τα λόγια μας αφήνουν ένα αποτύπωμα στην κοινωνία που ζούμε. Όσο πιο επιδραστικοί είμαστε σε αυτήν -και αυτό εξαρτάται από τα κατορθώματά μας- τόσο μεγαλύτερη βαρύτητα έχουν όσα λέμε και πράττουμε. Το μέγεθος του αποτυπώματος είναι ανάλογο της επίδρασής μας! Και το αποτύπωμα του Πελέ ήταν -και είναι- πολύ μεγάλο… ΤΕΡΑΣΤΙΟ. Μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για τον πρώτο σούπερ σταρ του χώρου, για αυτόν που άνοιξε το δρόμο για το επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Για τον Πελέ, που το όνομά του έγινε συνώνυμο με το άθλημα!   


Αφήστε ένα Σχόλιο

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *